Historia szpica dużego białego w Polsce

Początki hodowli szpiców dużych białych w Polsce


Prawdopodobnie pierwszym właścicielem rodowodowego szpica dużego białego w Polsce była Justyna Bielicka, która była w swojej kynologicznej historii Przewodniczącą O/Bydgoszcz, jak również do niej należała hodowla z przydomkiem „Negrus”, założona w 1969 roku na rottweilery i stąd nazwa tego przydomku. Hodowla ta, jeżeli chodzi o szpice białe duże, bazowała na GABI Perla Vsacka zaimportowanej z Czechosłowacji (obecnie Czechy) i z którego to kraju właściciele dużych szpiców przyjeżdżali na wystawę poznańską już w latach 60. ubiegłego wieku, jak np. zostały zgłoszone w katalogu Poznań 1967 trzy szpice duże białe, będące w rękach trzech różnych czeskich właścicieli. Do klasy otwartej zgłoszono LOCHOUS z Podhradi Bludova, urodzonego w 1964 roku.

Jego zdjęcie zostało tak opisane przez Jaroslava Jirman w periodyku PES Pritel Cloveka (PIES Przyjaciel Człowieka)nr 3 z 1969 roku: „Przedstawiciel prymitywnej rasy (Canis familiaris palustris) – szpic. Jest to wielki biały szpic LOCHOUS z Podhradi Bludowa Jozefa Struhaca z Unhoste”. Wtedy wszystkie szpice niemieckie, bez względu na wielkość występowały w grupie psów ozdobnych, obecnie zakwalifikowanych do grupy IX FCI. Oprócz szpiców niemieckich do psów ozdobnych należały wtedy m. innymi również chow-chowy, obecnie będące, podobnie jak szpice niemieckie w grupie V FCI. Natomiast w 1972 roku zostało zgłoszone na poznańską wystawę razem ze szpicami wilczymi, jako jedna rasa, rodzeństwo szpiców dużych białych, będące w rękach hodowcy Ludmiły Pavlikovej. Były to GRAND i GIZA z Tiheho Haje, urodzone w 1971 roku i będące dziećmi LOCHOUS z Podhradi Bludova i ARANKA z Povodi Jizery, (https://en.spitz.su/gross-spitz/aranka-z-povodi-jizery). U Ludmiły Pavlikovej zamieszkał CARLO z Mesicni Doliny z 1969 roku i będący synem TOMIK z Dobre Vody i BELLA z Podhradi Bludova.

Powyższe zdjęcie przedstawia pochodzącego z tej samej hodowli DEMANT z Podhradi Bludova, który to przyszedł na świat 13 lipca 1964 roku jako syn Bobik z Polabske Straże i BOJKA Verna Straż, który na specjalistycznej wystawie szpiców zorganizowanej w 1970 roku uzyskał ocenę doskonałą. Jego zdjęcie autorstwa Karela Stepansky zostało dane do czasopisma PES Pritel Cloveka nr 11/1970. Rodzeństwo GABI Perla Vsacka i jej bracia GERRY i GOLD Perla Vsacka urodziło się 26.01.1986 roku u Zdenka Jandora, a ich rodzicami byli Ch. CARINA Fidlant, oraz Inter. Ch. CAR z Male Homolky, urodzony w 1977 roku i będący synem LARY z Povodi Jizery i ASTA z Rokycanske Doliny. LARY z Povodi Jizery i TYM z Povodi Jizery byli ze sobą spokrewnieni poprzez CELIE z Pateckych Blat, która dla tego pierwszego była matką, a dla TYM z Povodi Jizery – babką. CARINA Fidlant była córką RONNY z Povodi Jizery i CARINA Taborsky Jordan. Rodzicami Ch. ARON Perla Luźnice (https://www.spicove.cz/img_f/fhis0086.jpg), który pojawił się na świecie w 1983 roku zostali PRINC z Povodi Jizery i ZAGA z Povodi Jizery, którzy byli spokrewnieni przez CELIE z Pateckych Blat. Dla PRINC z Povodi Jizery suka ta była matką, natomiast dla ZAGA z Povodi Jizery była babką.

Ch. ARON Perla Luźnice zamieszkał u Mirosława Amsler z Pragi, i odnośnie jeszcze jego to w internecie jest takie wspomnienie: „W 1983 roku Lenka dostała od rodziców swojego pierwszego szpica o pięknym imieniu „Aron Perla Lužnice”. Był to piękny biały kudłaty szpic i przede wszystkim miły (…o dobrym sercu!). Od tego czasu do dziś jest hodowcą szpiców, a w jej mieszkaniu znajduje się mnóstwo wspaniałych trofeów i pucharów”.
Natomiast Jerzy Jezierski, był hodowcą różnych psich ras z przydomkiem „Hubertówka”, a w życiu zawodowym był nauczycielem i pasjonatem geografii, oraz Pojezierza Brodnickiego. Swoją hodowlę dużych szpiców białych oparł na KIWI Negrus, urodzonej 9.01.1988 roku u Justyny Bielickiej. KIWI Negrus była córką Ch. ARON Perla Luźnice i GABI Perla Vsacka.
Miotowymi braćmi KIWI Negrus byli KLEKS Negrus, oraz KLIPS Negrus, który to miał szczenięta ze swoją matką. Z tego skojarzenia dnia 29 listopada 1989 roku przyszedł na świat WOWKA Negrus. Jak wspomina hodowczyni, to GABI Perla Vsacka miała w sumie 3 razy szczenięta, więc jest to możliwe, że ten jeszcze jeden miot KIWI Negrus miała ponownie po KLIPS Negrus, albo już po GLENN v. Lichtenberg Wappen. Miotowym bratem KIWI Negrus był KLEKS Negrus, a ich matka, jak wspomina hodowczyni, miała w życiu 3 razy szczenięta. Jest więc możliwe, że te dwa ostanie mioty KIWI Negrus były już po GLENN v. Lichtenberg Wappen.
Na poznańską wystawę z 1984 roku została zgłoszona BESSY v. Lichtenberger Wappen, urodzona w 1983 roku, i pozostawiona w hodowli Gerlinde Körner z Berlina (wschodniego). BESSY v. Lichtenberger Wappen była córką CITA Findlant i TYM z Povodi Jizery, Jest bardzo prawdopodobne, że pan Jerzy albo był na tej wystawie i ją zobaczył, albo znalazł później adres do niemieckiego hodowcy z katalogu, ponieważ Ch. GLENN v. Lichtenberg Wappen zamieszkał u pana Jerzego i zaczął być wystawiany od klasy młodzieży. Pies ten urodził się 9.06.1989 roku, będąc synem BESSY v. Lichtenberger i Ch. CARRY Perla Vsacka (https://en.spitz.su/gross-spitz/carry-perla-vsacka).
Rodzicami Ch. CARRY Perla Vsacka byli Inter. Ch. CAR z Male Homolky i CARINA Fidland, a pies ten przyszedł na świat 26 lutego 1984 roku u Zdenka Jandora. Czyli GABI Perla Vsacka była młodszą o dwa lata siostrą Ch. CARRY Perla Vsacka i jego miotowych czterech braci o imionach CABIR, CARO, CLEO i CONNY Perla Vsacka.
Z drugiego miotu, urodzonego dnia 16.11.1991 roku pochodziła MISIA z Hubertówki, a jej rodzicami byli h. GLENN v. Lichtenberg Wappen, i Ch. KIWI Negrus.
MISIA z Hubertówki pozostała w hodowli i ma szczenięta urodzone np. dnia 4.01.1994 roku po swoim ojcu Ch. GLENN v. Lichtenberg Wappen. Rodzeństwo dostało imiona na literę „G”, jak np. GRACJA z Hubertówki, GRAAL z Hubertówki Ch. GRACJAR z Hubertówki, który zamieszkał u Justyny Rowińskiej. Pani Justyna miała już Ch. ALFA z Huberówki, która pojawiła się na świecie 22.04.1990 roku, jako córka Ch. DON von Lichtenberg Wappen i KIWI Negrus, dla której to był pierwszy miot. Niemiecki DON von Lichtenberg Wappen, urodził się 3.02.1987 roku i zamieszkał u Petera Thalheina z miejscowości Siethen. Jego rodzicami zostali CARRY Perla Vsacka i BESSY v. Lichtenberger Wappen, czyli był to młodszy o 7 lat GLENN v. Lichtenberg Wappen.

Wracając do Ch. ALFA z Hubertówki:

to miała ona dwa razy szczenięta po Ch. GRACJAR z Hubertówki 

 z przydomkiem „Hunza”, należącym do pp. Rowińskich. Przydomek „Hunza” jest znany z hodowli doskonałych owczarków kaukaskich. Pierwsze szczenięta po tej parze przyszły na świat prawdopodobnie w 1995 roku i były to CAYMAN, CANDY, CHERRY, CINDY, oraz COCO Hunza.
Dwa lata później pojawiły się na świecie EARL, oraz EBONY i EIRE Hunza 

i które to suczki pozostały w hodowli „Hunza”.

Zdjęcia Ch. ALFA z Hubertówki, Ch. GRACJAR z Hubertówki, oraz ich córki EIRE Hunza, o domowym imieniu PYSIA pochodzą z archiwum Justyny Rowińskiej.


Trzecie szczenię z miotu urodzonego 4.01.1994 roku o imieniu GREY z Hubertówki zamieszkało u Ewy Urbanowicz, właścicielki hodowli m. innymi szpiców małych białych, szpiców kolorowych współczesnych małych i miniaturowych z przydomkiem „Niedźwiedzia Gawra”. Pani Ewa miała również szpica dużego czarnego, o imieniu BRIT Vyhliadka, urodzonego 8.05.1988 roku, po ARGO z Libric i HESSY Jachtar. Pies ten był rówieśnikiem GREY z Hubertówki. Z przydomkiem „Niedźwiedzia Gawra” rodziły się też szpice duże czarne, których rodzicami zostali BRIT Vyhliadka i LUCI Jachtar.

Odnośnie jeszcze szczeniąt urodzonych przez Ch. KIWI Negrus i GLENN v. Lichtenberg Wappen, to 2.07.1993 roku przyszedł na świat późniejszy champion, zdobywca 4 x CACIB, Najlepszy w Rasie DRAB z Hubertówki. Pies ten zamieszkał u Andrzeja Tabor. Na Klubową wystawę psów V grupy z 1996 roku zostały zgłoszone 2 psy w szpicach dużych białych. Oba zostały zapisane do klasy championów i były to Ch. DRAB z Hubertówki i jego ojciec. Rok później pojawiła się na świecie Ch., Mł. Ch., 2xCACIB MAJA ŁAJBA z Hubertówki, urodzona 26.06.1994 roku, której właścicielem został Zbigniew Pytlewski. W dniu 19.09.1995 roku urodziła się Ch., Zw. Rasy Katowice UNCJA PUSIA Hubertówka, młodsza siostra Ch. DRAB z Hubertówki i Ch., Mł. Ch. MAJA ŁAJBA z Huiiibertówki. Suczka ta była w rękach Jerzego Puchalskiego.

Wracając jeszcze do historii, to na światową wystawę zorganizowaną w Brnie w 1990 roku, zgłoszono w sumie 232 szpice, z czego przedstawicieli szpica dużego białego było 9 sztuk, w tym 5 psów, a z niemieckiej hodowli „Lichtenberg Wappen zgłoszono 4 egzemplarze. Była też zgłoszona GINA Hazpo, która pozostała w hodowli Zdenka Hanzlika. Suka ta była córką Ch. VDH i Austrii CARINO-FLIP v. Seerosenweiher, urodzonego w 1981 roku i będącego synem ALADIN v. Seerosenweiher i ANUSCHKA v. Rehhof. Zgłoszonym na tę światówkę był też niemiecki syn Ch. CARINO-FLIP v. Seerosenweiher o imieniu CHERIE v. Berg Sonnenhof, urodzony w 1988 roku. Jego matką była DYNA Harpo, która była w rękach Ilse Lauermann.
Natomiast na wystawę światową zorganizowaną w Szwajcarii w 1994 roku zgłoszono tylko dwa szpice duże białe, pies z hodowli „v. Seerosenweiher” i suka pochodząca z czeskiej hodowli „Hazpo”, ale mieszkająca również w Niemczech.
W Niemczech pionierką hodowli szpica dużego białego była Eyke Schmidt-Rohde, która hodowała je ponad 20 lat z przydomkiem „v. Seerosenweiher”. Jest również autorką książki pt. „Szpic. Niemiecki szpic. Praktyczne porady dotyczące utrzymania, pielęgnacji i szkolenia twojego psa.”


Na ostatniej okładce została dana informacja: „ Szpice istnieją od wczesnej epoki kamienia, czyli około 4000 lat temu. Różnorodne wymagania ukształtowały go jako bystrego ucznia o zdumiewająco wysokim poziomie zdolności adaptacyjnych i umiejętności komunikacyjnych. Dzięki temu może rzeczywiście żyć z nami, a nie tylko obok nas. Nienaganne posłuszeństwo, brak zainteresowania zwierzyną łowną, ale przede wszystkim wyraźnie przyjacielskie nastawienie do dzieci sprawiają, że szpic niemiecki jest idealnym psem domowym i rodzinnym. Celem tej praktycznej książki jest zapewnienie wielu nowym przyjaciołom tej sprawdzonej rasy podstawowej wiedzy, a także porad i pomocy. I wreszcie, jest ona skierowana także do młodych czytelników, którzy mają to szczęście, że mogą mieć swojego pierwszego psa w rodzinie przyjaznej zwierzętom. Krótkie wprowadzenie zawiera informacje na temat ras psów szpico podobnych. Znajduje się również szczegółowa prezentacja szpica niemieckiego, jedynego psa bez pasji łowieckiej, z przejrzystym przedstawieniem standardu rasy wszystkich odmian. Czytelnik poznaje także ciekawe fakty dotyczące współistnienia człowieka i psa oraz gatunkowo właściwej hodowli, tresury i pielęgnacji szpiców. Praktyczne porady dotyczące zachowania na pokazach hodowli psów rasowych”

Zakaz wykorzystywania informacji, oraz zdjęć bez zgody autorki.
Opracowała Ewa Szeliga Szeremeta

Bardzo dziękuję Pani Ewie Szeliga Szeremeta za informacje, jest Pani nieocenioną skarbnicą wiedzy 😊

Dziś (14.04.2024) tej historii kolejne kartki się zapisały. Nasza Ember została mamą a tatą został Chippy Kid Sintias Damini, którego właścicielem jest Katarzyna Chruściel. Powitaliśmy na świecie 1 dziewczynkę i 3 chłopców o wdzięcznych imionach: Fortuna, Figo, Fagot i Fuks.